POZIOMKA – właściwości i wartości odżywcze
Poziomka to owoc, którego właściwości lecznicze i wartości odżywcze wykorzystywano w medycynie ludowej. Średniowieczni zielarze odkryli, że owoce poziomki „w gorączce jedzone ochładzają człowieka”, a ich sok zwalcza zgniłą woń z ust. Był to więc uniwersalny lek, którego właściwości zdrowotne wykorzystuje się do dzisiaj. Owoce poziomki są bowiem stosowane m.in. w celu leczenia chorób dziąseł i przyzębia, a liście wykorzystywane np. jako okłady na zranioną skórę. Sprawdź właściwości lecznicze owoców i liści poziomki.
Poziomka pospolita owocuje głównie w czerwcu i lipcu. Oprócz dzikich gatunków, które rosną na słonecznych skrajach lasów i na polanach, wyróżniamy także poziomkę ogrodową.
Należy jednak pamiętać, że owoce i liście poziomek z domowego ogródka mają słabsze właściwości lecznicze, niż te dziko rosnące.
Poziomka – właściwości i wartości odżywcze
- są niskokaloryczne. 100 g dostarcza ok. 40 kcal
- podnoszą odporność organizmu i pomagają walczyć z infekcjami dzięki bardzo dużej ilość witaminy C (w 100 g poziomek znajduje się 60 mg witaminy C, w związku z tym już garść tych słodkich owoców pokrywa prawie 100% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę)
- dzięki dużej zawartości potasu usprawniają pracę układu krwionośnego W związku z tym mogą być stosowane pomocniczo m.in. w nadciśnieniu tętniczym, anemii
- blokują wchłanianie „złego” cholesterolu LDL, zwalczają wolne rodniki, które przyśpieszają proces starzenia. Wszystko dzięki karotenoidom – antyoksydantom, które nadają poziomkom czerwoną barwę
- dzięki zawartości garbników (katechiny, ellagotaniny) poziomki mają właściwości ściągające, działają przeciwbiegunkowo, przeciwzapalnie i przeciwkrwotocznie. W medycynie naturalnej poleca stosowanie wyciągów z surowców garbnikowych w formie okładów w celu leczenia stanów zapalnych skóry, a także w postaci płukanki w przypadku infekcji jamy ustnej i gardła
- pomagają w leczeniu chorób układu moczowego (m.in. zapaleniu pęcherza, kamicy nerkowej), ponieważ mają właściwości moczopędne
- usuwają szkodliwe produkty przemiany materii dzięki aktywności pektyn
- rozpuszczają kamień nazębny (dzięki kwasowi salicylowemu), a także przeciwdziałają chorobom dziąseł i przyzębia.
Współczesna fitoterapia poleca stosowanie surowych owoców poziomki (Fructus Fragariae), a także sporządzonych z nich przetworów, profilaktycznie jako środek witaminowo-odżywczy m.in. w miażdżycy.
Mogą je spożywać także osoby chore na cukrzycę, gdyż mają niski indeks glikemiczny (IG=36)
Są także polecane w dnie moczanowej oraz jako łagodny środek przeczyszczający i przeciwgorączkowy.
Po suszone owoce można sięgnąć w przypadku dolegliwości ze strony układu moczowego i pokarmowego, ponieważ wykazują one silne właściwości moczopędne i przeciwbiegunkowe.
Właściwości lecznicze liści
Do celów leczniczych, oprócz owoców, służą także liście poziomki (Folium Fragariae), które zawierają:
- witaminę C i garbniki, które działają ściągająco także na skórę: zamykają pory i oczyszczają cerę tłustą i cerę trądzikową
- oligomery – to związki, które działają przeciwwirusowo, antybakteryjnie, antyoksydacyjnie, przeciwrodnikowo; w związku z tym mogą przyspieszyć proces gojenia się ran czy złagodzić ból gardła
- flawonoidy (kwercetyna, rutyna) mają właściwości moczopędne. Współczesna fitoterapia poleca je w schorzeniach nerek i pęcherza. Substancje te wspomagają proces usuwania z organizmu nadmiaru jodu, sodu i chloru oraz szkodliwych produktów przemiany materii, rozpuszczalnych w wodzie
- glikozydy – powstałe w procesie fotosyntezy cukry proste znajdują się w soku komórkowym w liściach poziomki. Glikozydy wzmacniają naczynka, zwiększają przepuszczalność włosowatych naczyń krwionośnych
Ważne! Glikozydy rozpadają się pod wpływem światła, po czym przechodzą w związki bezbarwne, dlatego po zerwaniu liście poziomki należy jak najszybciej poddać suszeniu w przewiewnym, zacienionym miejscu.