Pyłek z męskiego kwiatostanu sosny jest mało znany w Polsce, na Zachodzie odkryto go stosunkowo niedawno, natomiast na Dalekim Wschodzie stosuje się go od przeszło dwóch tysiącleci, jako pokarm zapewniający zdrowie, energię, młodzieńczą formę i długowieczność, i to zarówno mężczyznom, jak i kobietom. Tradycyjna Medycyna Chińska (TMC) stosuje pyłek m. in. jako środek wykrztuśny, zwiększający wytrzymałość i odporność, regenerujący wątrobę, wzmacniający serce i przewód pokarmowy, zapobiegający przerostowi prostaty. Podaje się go także bezpośrednio na rany (w celu zahamowania krwawienia) oraz na miejsca zmian skórnych w leczeniu różnych kłopotliwych dolegliwości, takich jak trądzik, liszaj, czy odparzenia.
Pyłek sosnowy w antycznych kulturach
Pyłek sosnowy jest od dawna stosowany w Tradycyjnej Chińskiej Medycynie (TCM), a także w Japonii i Korei. Jest o nim mowa w kilku chińskich klasykach, takich jak Herbal Classic of Shen Nong oraz Compendium of Materia Medica, które pochodzą z III w. naszej ery, czyli z czasów Dynastii Han.
„Pyłek sosnowy jest słodki i łagodny oraz nie jest toksyczny, pomaga głównie na złe Qi spowodowane przeziębieniem i gorączką w sercu i brzuchu, wywołując oddawanie moczu, usuwając wynaczynioną krew, odżywiając Qi, wzmacniając energię i zwiększając długość życia, przy długoterminowym stosowaniu.”
Poniższy natomiast cytat pochodzi z dzieła Tang Materia Medica, z ok. 657-659 r. n.e.:
„(…) długoterminowe spożywanie może zmniejszyć wagę, efekt terapeutyczny jest nawet lepszy niż w przypadku sosnowej kory, liści, oraz żywicy”.
W TCM pyłek sosnowy jest uważany za pokarm słodki i łagodny, oraz dobrze oddziałujący na meridiany wątroby i śledziony. Jedną z głównych jego funkcji jest eliminacja „wilgoci” z ciała.
Z perspektywy Chińskich naturopatów stanowi on substancję należącą do Yang Jing. Jako że Jing jest ściśle związane ze zdrowiem hormonalnym, cała narracja wokół pyłku, jako o „naturalnym hormonie” nabiera większego sensu i poparcia w tradycji.
Jing to główna domena działania pyłku, jednak z całą pewnością oddziałuje on także na Qi. Objawia się to tym, że pomaga zwiększyć poziom energii organizmu.
Ze względu na to różnorodność właściwości i zastosowań, pyłek musiał być stosowany przez tysiąclecia w wielu miejscach, gdzie rosły bory sosnowe, jednak nie zachowało się zbyt wiele relacji. Kilka z jego zastosowań z dawnych czasów przytoczono poniżej:
- Pół kilograma pyłku z sosny zmieszane z pięcioma kilogramami miodu, przyjmowane doustnie, miało tworzyć wspólnie pokarm upiększający wygląd twarzy. (Shi Liao Ben Cao/Dietetic Materia Medica, czasy Dynastii Tang)
- Chińskie ciasteczka z pyłkiem sosnowym upieczone na bazie wody i mąki ryżowej, którym nadawano kształt smoka. Uważano, że te słodkie wypieki pomagają ludziom lepiej („piękniej”) wyglądać oraz zwiększają silną wolę (Shan Jia Qing Gong z Dynastii Song).
- Jak wspomniano, pyłek sosnowy był także intensywnie spożywany w Japonii i Korei. W 1613 r. królewski lekarz imieniem Heo Jun opublikował Dengui Bogam, co znaczy „Lustro Wschodniej medycyny”. Pisał tam, że „pyłek z sosny to słodki, łagodny pokarm dla płuc, lek tonizujący Qi, z zastosowaniem przy tamowaniu krwawienia.
Pyłek sosnowy – działanie
W praktyce, regularne zażywanie pyłku powinno mieć następujący wpływ na organizm:
- Działa androgenicznie: podwyższa stężenie wolnego testosteronu we krwi. Dzięki temu stymuluje libido, ułatwia erekcję
- Przeciwdziała zmęczeniu i zwiększa czas przeżycia w warunkach stresu (udowodniono to oczywiście w eksperymentach na zwierzętach)
- Działa przeciwutleniająco: poprzez podwyższenie aktywności dysmutazy nadtlenkowej (SOD), jednego z najsilniejszych systemów przeciwutleniających
- Regeneruje wątrobę: ułatwia usuwanie z niej toksyn (w tym alkoholu), stymuluje wydzielanie żółci
- Przeciwdziała starzeniu się serca, mózgu i wątroby: poprzez spowalnianie odkładania się w tych tkankach lipofucyny, której złogi są produktem ubocznym przemiany materii i stanowią jeden ze wskaźników procesu starzenia się. Zakłócają one pracę narządów, ich widocznym przejawem są tzw. plamy wątrobowe na skórze, obecne u osób starszych.
- Obniża stężenie cholesterolu we krwi i oprawia jego profil
- Działa przeciwmiażdżycowo, chroniąc ściany tętnic przed uszkodzeniami z zewnątrz
Należy dodać, że efekty te zaobserwowano podczas podawania pyłku zwierzętom. Brak jest po prostu badań na organizmach ludzkich. Polegamy tutaj przede wszystkim na doświadczeniach Tradycyjnej Chińskiej Medycyny oraz relacjach osób stosujących to zioło.
Kiedy zbierać pyłek sosnowy
Pyłek pochodzi z męskich kwiatostanów wszystkich gatunków sosny. Dla wyjaśnienia – drzewo to znane jest powszechnie bardziej z szyszek, które to stanowią kwiatostan żeński. Pełen osypującego się pyłku kwiatostan męski wygląda tak, jak na zdjęciu powyżej. Drugie zdjęcie pokazuje wyschnięty kwiat już po okresie pylenia, który wypada na kwiecień lub początek maja, w zależności od gatunku i położenia geograficznego. Pyłek zbierają ludzie. W samych zbiorach nie ma nic skomplikowanego – po prostu zrywa się kwiatostany i transportuje je do zakładu, gdzie zostaje odseparowany od kwiatostanów i oczyszczony, tak aby nie pozostało tam nic poza nim samym.
Sposób obróbki pyłku sosnowego
Następnie, w procesie tzw. pulweryzacji sprężonym powietrzem w niskiej temperaturze, dokonuje się zmiażdżenia pyłku w celu rozbicia jego ścian komórkowych. Tak postępuje wielu współczesnych chińskich producentów w celu zapewnienia lepszej przyswajalności w przewodzie pokarmowym człowieka. Nie ma zachodnich badań, które by oceniały na ile ten proces rzeczywiście pomaga przyswoić pyłek. Na pewno natomiast organizm absorbuje go w dużym stopniu i bez tego, czego dowodzi wielowiekowa historia zastosowania w TCM.
Pyłek sosnowy – właściwości i skład
Skład pyłku, jako naturalnego produktu, przyjmuje różne wariacje. Przede wszystkim wpływ na zawartość odżywczą ma gatunek sosny, ale także lokalizacja i okres zbiorów oraz czynniki pogodowe. To powiedziawszy, trzeba zaznaczyć, że nie są to różnice drastyczne, tzn. wszystkie wymienione substancje są obecne w każdym gatunku i każdej parti towaru. Różnice natomiast dotyczą konkretnego poziomu nasycenia nimi.
Wartości podane poniżej pochodzą z książki poświęconej pyłkowi sosnowemu (Buhner: „Naturalny testosteron”). Nie wymianiono tutaj wszystkich przeszło Mówi się, że pyłek zawiera przeszło 200 bioaktywnych składników odżywczych, co czyni go naturalną multiwitaminą. Nie wymieniono tutaj ich wszystkich, tylko wybrane, najważniejsze.
Androgeny i aminokwasy
Analiza pyłków takich gatunków, jak sosna zwyczajna, czarna, plamistokora i odmian chińskich (pinus massoniana, czyli sosna masońska) wykazała wysoką zawartość androgenów, a także aminokwasów ważnych dla prawidłowej czynności hormonalnej:
- Androgeny: androstendion, testosteron, dehydroepiandrosteron (DHEA) i androsteron.
- Aminokwasy: arginina (6,4 g na 100), leucyna (6,5 g), lizyna (5,1 g), metionina (1,5 g), fenyloalanina (2,1 g), tryptofan (0,8 g), tyrozyna (1,05 g) oraz śladowe ilości innych
L-dopa
Część z nich służy jako substraty do produkcji innych ważnych substancji. Np. obecne w wysokich stężeniach w pyłku fenyloalanina i tyrozyna są prekursorami L-dopy, która to potem zamienia się w jakże istotną dla normalnej reakcji na bodźce seksualne dopaminę. Odpowiada ona bowiem za prawidłową łączność między neuronami, koordynację ruchową, napięcie mięśni, przeżywanie emocji oraz wydzielanie hormonów, zwłaszcza płciowych.
Ustalono, że sama L-dopa zwiększa popęd seksualny u mężczyzn i ułatwia erekcję. U kobiet natomiast jest stosowana w leczeniu oziębłości i anorgazmii (niezdolności do osiągania orgazmu).
Arginina i tlenek azotu
Kolejny ważny temat to arginina, z której powstaje tlenek azotu. Czemu jest taki ważny? Między innymi dlatego, że jego obecność umożliwia osiągnięcie erekcji. W większych natomiast dawkach (4 g dziennie) pobudza wydzielania hormonu wzrostu oraz zwiększa produkcję plemników, tym samym poprawiając płodność.
Witaminy i minerały
- Witaminy: ryboflawina (wit. B₂): 5,6 mg na 10 g pyłku, kwas nikotynowy (wit. B₃): 79,8 mg, kwas pantotenowy (wit. B₅): 7,8 mg, pirydoksyna (wit. B₆): 3,1 mg, bityna (wit. B₇): 0,62 mg, inozytol (wit. B₈): 9 mg, kwas foliowy: 0,42 mg, wit. D₂ i D₃: 0,1-3 mikrogramów.
Co istotne witamina D oraz jej metabolity D₂ i D₃ odgrywają zasadnicze rolę w przyswajaniu wapnia i fosforu. - Minerały i mikroelementy: potas, sód, wapń, magnez, fosfor, żelazo, mangan, miedź, cynk, selen.
Pyłek sosnowy – przeciwwskazania
Pyłku sosnowego nie powinny stosować:
- osoby uczulone na pyłki– może nasilić objawy alergii.
- kobiety w ciąży oraz karmiące piersią
- Osoby młode, w okresie dojrzewania
Pyłek sosnowy uznawany jest za substancję bezpieczną, która przyjmowana w zalecanych dawkach nie powoduje żadnych efektów ubocznych.
Za: https://www.pokarmdawnegoswiata.pl
