Jagodę jedz razem z… liśćmi
W tym twierdzeniu nie ma żadnej przesady. Warto może jedynie dodać, że jedne i drugie najlepiej zbierać na terenach czystych ekologicznie. Liście czarnej jagody są prawie tak samo cenne dla zdrowia jak owoce tej rośliny.
W tym twierdzeniu nie ma żadnej przesady. Warto może jedynie dodać, że jedne i drugie najlepiej zbierać na terenach czystych ekologicznie. Liście czarnej jagody są prawie tak samo cenne dla zdrowia jak owoce tej rośliny.
Lekarstwa w owocach i liściach
Owoce czarnej jagody mają przede wszystkim działanie oczyszczające (a przez to odmładzające!) organizm. Zapobiegają biegunkom, niszczą drobnoustroje chorobotwórcze, a także robaki jelitowe (m. in. owsiki), są skuteczne w stanach zapalnych dróg moczowych, poprawiają ostrość widzenia o zmierzchu, obniżają gorączkę, działają korzystnie przy cukrzycy.
Liście działają bakteriobójczo i przeciwzapalnie przy problemach układu pokarmowego.
Co mają w środku?
LIŚCIE: bogate są w garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, cukry, zawierają 4–6 proc. soli mineralnych, z czego ponad połowę stanowi potas, 8 proc. – wapń, więcej niż 6 proc. – magnez, obecne są także żelazo i fosfor.
OWOCE CZARNEJ JAGODY są dość zasobne w potas, żelazo, siarkę i wapń, ale mają stosunkowo niewiele magnezu i fosforu. Są zasadotwórcze, zawierają niemal wszystkie witaminy (wit. A, B1, B2, PP, C oraz ślady witami
Na biegunkę i nie tylko
– Należy pamiętać, że całe jagody działają regulująco na stolec, a sam sok czy odwar (przecedzony) ma właściwości przeciwbiegunkowe – tłumaczy Marzena Królikowska, z zawodu dietetyk. – W każdej domowej apteczce powinna znajdować się Tinktura z czarnej jagody (przepis niżej – red.). To idealny środek do stosowania przy biegunkach i bolesnych stolcach – dodaje.
Przeprowadzone w USA i Finlandii badania naukowe dowodzą, że owoce czarnej jagody zawierają w swoim składzie bliżej nieznane substancje, które leczą schorzenia nowotworowe i choroby układu krążenia. Wśród przebadanych 40 gatunków owoców i warzyw borówka zajęła pierwsze miejsce pod względem zawartości przeciwutleniaczy (antyoksydantów). Owoce borówki zawierają pięć razy więcej przeciwutleniaczy niż taka sama objętość grochu, marchewki, jabłek, kabaczka czy brokułów.
– Mający zastosowanie w ziołolecznictwie odwar z liści popularnej borówki czarnej działa przede wszystkim bakteriobójczo i przeciwzapalnie na błony śluzowe układu pokarmowego, obniża także poziom cukru we krwi – tłumaczy Marzena Królikowska. – Trzeba jednak zastrzec, że przed kuracją dobrze jest skonsultować się z lekarzem. Nie można także leczyć się liśćmi dłużej niż dwa, trzy tygodnie, gdyż ich przedawkowanie może okazać się groźne dla zdrowia – dodaje.
Znaki szczególne
- Kulisty czarnofioletowy owoc czarnej jagody pokryty jest niebieskawym woskowatym nalotem. Dojrzała borówka ma wyraźne wgniecenie na wierzchołku.
Najpopularniejsze nazwy to czarna jagoda i borówka czarna, ale spotykane są także inne: czernica, borowina, jagodzina, leśna jagoda. - W przeciwieństwie do innych owoców jagodowych, które trzeba gotować z dodatkiem cukru, borówki czarne są na tyle słodkie, że można je jeść na surowo – wtedy nie tracą witaminy C. Są jej dobrym źródłem – 300 g świeżych owoców pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C.
- Czarne jagody są niskokaloryczne, a ze względu na swoje właściwości oczyszczające organizm znakomicie sprawdzają się przy wszelkiego rodzaju dietach. Wartość energetyczna 100 g borówek wynosi 61 kcal.
Wieść niesie, że w carskiej Rosji, około 1900 roku, carewicza Aleksego dopadła nieznośna dezynteria (czerwonka). Wołano wielu lekarzy, próbowano wielu środków, ale żaden z najdroższych leków nie był w stanie wygonić choroby. Wtedy zrozpaczony car Mikołaj II postanowił chwycić się ostatniej deski ratunku, czyli zwrócić się o pomoc do znachorów. I pomogło! Carewicza uzdrowił zwykły chłop z tobolskiej guberni, podając mu… odwar z czarnych jagód. Był to urodzony w 1864 roku Grigorij J. Nowych, czyli słynny później Rasputin. Fakt, że uratował carewiczowi życie zaskarbił mu dozgonną wdzięczność dworu i diametralnie odmienił jego życie. Z czasem Rasputin obwołał się świętym i prorokiem, zyskując tak duże wpływy w Rosji, że bez jego zgody długo nie mianowano w tym kraju żadnego ministra i wyższego dowódcy.
Owoce czarnej jagody zbiera się od czerwca do końca września. Zbieramy je w pogodne dni, najlepiej rankiem, do lekkiego, sztywnego koszyka.
Kładziemy je niezbyt grubą warstwą. Tylko wtedy można zapobiec ich pognieceniu. Z krzewinki zbieramy tylko jagody dojrzałe, na tyle delikatnie, aby owoców nie ugniatać, nie kaleczyć i nie zetrzeć z nich woskowego nalotu.
– Owoce czarnej borówki suszymy rozłożone cienką warstwą, na słońcu lub w piekarniku. Początkowo temperatura powinna sięgać ok. 30 – 40 st. C, potem owoce trzeba dosuszyć w temperaturze wyższej, sięgającej ok. 70 st. C. – mówi Marzena Królikowska. – Jagody dobrze wysuszone nie powinny być zlepione i popalone. Przechowujemy je w metalowych puszkach, w suchym i ciemnym miejscu – dodaje.
Ranek, kiedy obeschnie rosa, to także najlepszy czas na zbieranie liści czarnej jagody. – Osmykujemy je z dobrze ulistnionych, zdrowych gałązek, pamiętając aby pozostawić na krzewince co najmniej 30 proc. ulistnienia. Nie wolno zrywać wierzchołków gałązek. Liście schną bardzo łatwo, dlatego wystarczy suszyć je w naturalnych warunkach, w przewiewnym miejscu, w temperaturze około 30 st. C.
Choć istnieją dowody na to, że czarna jagoda znana była ludom starożytnym, niewiele wiadomo o tym, aby ceniono wówczas walory odżywcze i lecznicze tej rośliny. Wiadomo natomiast z całą pewnością, że na zaletach tego leśnego przysmaku poznały się plemiona słowiańskie, w północnej Europie borówka była jednym z najstarszych leków ziołowych.
Lekarstwa w owocach i liściach
Owoce czarnej jagody mają przede wszystkim działanie oczyszczające (a przez to odmładzające!) organizm. Zapobiegają biegunkom, niszczą drobnoustroje chorobotwórcze, a także robaki jelitowe (m. in. owsiki), są skuteczne w stanach zapalnych dróg moczowych, poprawiają ostrość widzenia o zmierzchu, obniżają gorączkę, działają korzystnie przy cukrzycy.
Liście działają bakteriobójczo i przeciwzapalnie przy problemach układu pokarmowego.
Co mają w środku?
LIŚCIE: bogate są w garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, cukry, zawierają 4–6 proc. soli mineralnych, z czego ponad połowę stanowi potas, 8 proc. – wapń, więcej niż 6 proc. – magnez, obecne są także żelazo i fosfor.
OWOCE CZARNEJ JAGODY są dość zasobne w potas, żelazo, siarkę i wapń, ale mają stosunkowo niewiele magnezu i fosforu. Są zasadotwórcze, zawierają niemal wszystkie witaminy (wit. A, B1, B2, PP, C oraz ślady witami
